ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ›
Τι κρύβεται πίσω από ένα γίγαντα: η περίπτωση της σαύρας της Σκύρου

Η Σκύρος είναι γνωστή για το περίφημο αλογάκι της, μια τυπική περίπτωση νανισμού. Στο Αρχιπέλαγος της Σκύρου, όμως, φιλοξενείται και μια εντυπωσιακή περίπτωση γιγαντισμού: η ενδημική σαύρα (Podarcis gaigeae), που παρουσιάζει έναν μεγαλόσωμο πληθυσμό στη νησίδα Μέσα Διαβατές. Εκεί έχουν καταγραφεί υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα, έλλειψη θηρευτών και κανιβαλισμός, ενώ φωλιάζει μια ακμαία αποικία γλάρων, στοιχεία που δυνητικά ευνοούν το γιγαντισμό σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία («κανόνας του νησιού»).

Στη μελέτη αυτή προσπαθήσαμε να αποσαφηνίσουμε τα αίτια που οδηγούν στον γιγαντισμό καθώς και τις συνέπειές του στη γενική βιολογία των σαυρών. Δειγματοληψίες σε όλες τις νησίδες του Αρχιπελάγους επιβεβαίωσαν ότι, παρά το γεγονός των μεγαλύτερων μεγεθών σώματος που καταγράφηκαν σε όλους τους πληθυσμούς περιφερικά της Σκύρου, το φαινόμενο περιορίζεται στις Διαβατές ενώ μια ενδιάμεση κατάσταση ισχύει στο Λακονήσι. Ο βασικός διαφοροποιός παράγοντας στις Διαβατές είναι η υψηλή τροφική διαθεσιμότητα, η οποία στηρίζεται από τους γλάρους που φωλιάζουν σε ικανά νούμερα στη νησίδα και είναι υπεύθυνοι για τη ροή ενέργειας στο οικοσύστημα. Χάρη σε αυτούς και το ιδιαίτερο γεωλογικό υπόβαθρο, η βλάστηση της νησίδας είναι νιτρόφιλη και σαφώς πιο πλούσια, συντηρώντας μια αυξημένη πρωτογενή παραγωγικότητα.

Η πλήρης έλλειψη θηρευτών έχει επιτρέψει την ύπαρξη ενός πολύ πυκνού πληθυσμού σαυρών, στοιχείο που οδηγεί σε έντονο ενδοειδικό ανταγωνισμό, ο οποίος εκφράζεται και ως κανιβαλισμός. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, το μεγάλο μέγεθος σώματος αποτελεί πλεονέκτημα τόσο για τα νεαρά άτομα (επιβίωση από τον κανιβαλισμό) όσο και για τα ενήλικα αρσενικά (πρόσβαση σε μια επιπλέον πηγή τροφής μέσω του κανιβαλισμού αλλά και υψηλότερο κοινωνικό status, χωροκρατικότητα και αναπαραγωγική επιτυχία).

Έντονη είναι η επίδραση του γιγαντισμού στην αναπαραγωγή των σαυρών από τις Διαβατές. Ενώ οι κλασικές αναπαραγωγικές στρατηγικές προβλέπουν τη γέννηση είτε μικρών αλλά πολλών αυγών, είτε μεγάλων αλλά λίγων, τα θηλυκά της νησίδας γεννούν και περισσότερα και μεγαλύτερα αυγά. Καμία επενέργεια δεν παρατηρήθηκε πάντως στην περίπτωση της θερμορύθμισης. Η εμφάνιση του γιγαντισμού και της ασυνήθους αναπαραγωγικής δυνατότητας στους μικρούς αυτούς πληθυσμούς της νησίδας εξηγείται καλύτερα με βάση τους εξής δύο παράγοντες: α) την ύπαρξη έντονων κανιβαλιστικών συμπεριφορών με τη μορφή επιθέσεων στην ουρά της σαύρας και σκληρού ενδοειδικού ανταγωνισμού στα νεαρά άτομα και β) τις μεγάλες θαλάσσιες εναποθέσεις που προέρχονται από ενδημικές αποικίες θαλασσοπουλιών.

 

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Χρησιμοποιούμε cookies για να διευκολύνουμε την πλοήγησή σας, την εξατομίκευση περιεχομένου σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας, τη βελτίωση των επιδόσεων του διαδικτυακού τόπου, καθώς και την ανάλυση επισκεψιμότητας.
Επιλέγοντας «Αποδοχή όλων» αποδέχεστε τη χρήση όλων των cookies.
Τα cookies είναι μικρά αρχεία που αποθηκεύονται στη συσκευή που χρησιμοποιείτε για την πλοήγησή σας στον διαδικτυακό τόπο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των cookies διαβάστε τους Όρους Χρήσης.
Κατηγορίες Cookies
Επιλογές
Πρόκειται για τα απολύτως απαραίτητα cookies («essential cookies»), τα οποία είναι αναγκαία για την ορθή και ασφαλή λειτουργία του Διαδικτυακού Τόπου και δεν αποθηκεύουν πληροφορίες που σας ταυτοποιούν. Για τον λόγο αυτό, δεν απαιτείται η συγκατάθεσή σας για τη χρήση τους, σύμφωνα και με την ισχύουσα νομοθεσία.
Τα cookies επιδόσεων («performance cookies») συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιείτε τον διαδικτυακό τόπο και χρησιμοποιούνται αποκλειστικά με σκοπό τη βελτίωση της πλοήγησής σας και τη διεξαγωγή στατιστικών στοιχείων μέσω της υπηρεσίας Google Analytics, όπως για παράδειγμα ποιος είναι ο αριθμός των επισκεπτών του διαδικτυακού τόπου και ποιες σελίδες επισκέπτονται συχνότερα οι χρήστες του.
Τα cookies προτιμήσεων επισκεπτών («visitor preferences») τοποθετούνται από τον εξουσιοδοτημένο πάροχο του διαδικτυακού τόπου και μπορούν να αναγνωστούν μόνο από αυτόν με σκοπό να διευκολύνουν την προσωποποίηση του περιεχομένου σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας.
Τα cookies στόχευσης («targeting cookies») συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις του χρήστη. Τα cookies αυτά δεν χρησιμοποιούνται από τον διαδικτυακό μας τόπο για την προβολή διαφημίσεων ή οποιουδήποτε είδους εμπορικό σκοπό. Τρίτοι πάροχοι ενδέχεται να συνδυάζουν πληροφορίες που τους έχετε παραχωρήσει ή τις οποίες έχουν συλλέξει σε σχέση με προηγούμενη χρήση των υπηρεσιών τους από εσάς, όταν για παράδειγμα πλοηγήστε σε σελίδες που περιέχουν ενσωματωμένα βίντεο και οδηγείστε στο κανάλι μας στο Youtube.
Επιλέγοντας «Αποδοχή όλων» αποδέχεστε τη χρήση όλων των cookies.