Το ερευνητικό πρόγραμμα της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών εκπονήθηκε κατόπιν πρόσκλησης που απηύθυνε ο Δήμαρχος Αθηναίων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και χρηματοδοτήθηκε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση. Αντικείμενο της έρευνας αποτελεί η διερεύνηση δυνατοτήτων παρέμβασης στον λόφο του Λυκαβηττού, με σκοπό την αναζωογόνησή του. Στο πλαίσιο του προγράμματος αναγνωρίστηκαν ζητήματα όπως η σημασία του λόφου ως εμβληματικό τουριστικό τοπόσημο και σημείο αναφοράς της Αθηναϊκής ταυτότητας, η βελτίωση της προσβασιμότητας από την πόλη και τις γύρω γειτονιές, η ανάλυση των θεάσεων σε συνδυασμό με δυνατότητες ανάπτυξης χρήσεων και δραστηριοτήτων για τους περιοίκους, τους επισκέπτες και όλους τους Αθηναίους.

Τελικό στόχο αποτελεί η προετοιμασία ενός στρατηγικού πλαισίου για μελλοντικές παρεμβάσεις και η αναγνώριση έργων προτεραιότητας. Διατυπώνονται προτάσεις για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις όπως η μονοδρόμηση του περιφερειακού δρόμου του Λυκαβηττού και η βελτίωση των κύριων εισόδων προς τον λόφο, η ανάδειξή του σε πολιτιστικό οικοσύστημα, καθώς και έργα προτεραιότητας, όπως η μετατροπή του εσωτερικού ασφαλτοστρωμένου δρόμου σε κύρια περιηγητική διαδρομή και η ανάπλαση του χώρου του υπαίθριου θεάτρου, με σκοπό την επαναλειτουργία του.

Στη σύνταξη του «Προγράμματος Λυκαβηττός» ως οδικού χάρτη, ο οποίος διευκολύνει και καθοδηγεί τις μελλοντικές επεμβάσεις, συνέβαλαν το Γραφείο Αστικής Ανθεκτικότητας και η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, πληθώρα εμπλεκόμενων φορέων καθώς και ξένοι εμπειρογνώμονες, οι οποίοι ανέλαβαν την ανοιχτή δημόσια διαβούλευση. Η δημόσια παρουσίαση του εγχειρήματος έλαβε χώρα στις 16 Οκτωβρίου 2018 στο Ωδείο Αθηνών.

«Το Ίδρυμα Λάτση αναγνώρισε πως ο λόφος αποτελεί ιδανικό πεδίο μελέτης της σχέσης μεταξύ της φύσης και του ανθρωπογενούς στοιχείου και ότι είναι δυνατό να αντισταθμιστούν η ανάδειξη και προστασία του και στήριξε το “Πρόγραμμα Λυκαβηττός” όπου συναντώνται θεωρία και εμπειρία, όραμα και πράξη, μέσα από τη σύνδεση επιστημονικών, διοικητικών και εμπειρικών προσεγγίσεων. Έτσι, η αντιμετώπιση των προβλημάτων έδωσε την ευκαιρία ύφανσης ενός σύγχρονου οράματος ανάδειξης ενός λόφου που δεν φοβάται να αναμετρηθεί με τις προκλήσεις τις εποχής του, και μπορεί να ενδυναμωθεί μέσα από έναν σύγχρονο αστικό σχεδιασμό που τόσο στερείται η Αθήνα.

Τον Φεβρουάριο του 2019 ολοκληρώθηκαν οι πρώτες μελέτες σημαντικών αντιπλημμυρικών έργων και έργων αναβάθμισης εγγράφοντας μία νέα αντίληψη για τον λόφο, ενώ ήδη δρομολογείται η διαδικασία έγκρισής τους από το Δασαρχείο ώστε να δημοπρατηθούν άμεσα από τον Δήμο.»

Μαρία Καλτσά, Αρχιτέκτονας και Ειδική Σύμβουλος του Δημάρχου Αθηναίων

Υπεύθυνη για το «Πρόγραμμα Λυκαβηττός: το παρόν και το μέλλον του αστικού δάσους της Αθήνας»